Het Offerfeest, ook bekend als Eid-al-Adha, is een van de belangrijkste islamitische feestdag van het jaar. Het feest trapt ieder jaar af op de tiende dag van de twaalfde maand van de islamitische kalender, waardoor het ieder jaar op een andere dag valt. Het feest duurt in totaal vier dagen en gedenkt de dag dat Ibrahim bereid was om zijn zoon te offeren aan Allah.
Uiteindelijk werd zijn zoon gespaard en in plaats daarvan mocht Ibrahim een schaap offeren. Op deze bijzondere feestdag wordt stilgestaan bij het grootse gebaar. Moslims komen op Eid-al-Adha samen om te bidden, offers te brengen en voedsel te delen met familie, vrienden en de minder bedeelden in de samenleving.
Wanneer is het Offerfeest 2024 – Eid-al-Adha?
Het vaststellen van de datum voor het Offerfeest is gebaseerd op de islamitische maankalender, die ongeveer 11 dagen korter is dan de Gregoriaanse kalender die wij in Nederland gebruiken. Het Offerfeest valt op de tiende dag van Dhu al-Hijjah, de twaalfde maand van de islamitische kalender. Hierdoor verschuift de viering elk jaar ongeveer 11 dagen op de Gregoriaanse kalender. De datums van het Offerfeest de komende jaren op een rijtje:
| Feestdag | Datum | Dag |
|---|---|---|
| Offerfeest 2024 | 16 juni 2024 | zondag |
| Offerfeest 2025 | 6 juni 2025 | vrijdag |
| Offerfeest 2026 | 26 mei 2026 | dinsdag |
| Offerfeest 2027 | 16 mei 2027 | zondag |
| Offerfeest 2028 | 4 mei 2028 | donderdag |
| Offerfeest 2029 | 23 april 2029 | maandag |
| Offerfeest 2030 | 13 april 2030 | zaterdag |
Omdat de islamitische maankalender afhankelijk is van de waarneming van de maan, ontstaat er soms wat onzekerheid over de datum van het Offerfeest. Zo kan dit zelfs per land verschillen. In sommige landen laat men zich leiden door astronomen. Zij bepalen vervolgens wanneer de nieuwe maan start. In andere landen start de nieuwe maand zodra de nieuwe maan zichtbaar is. Dit kan leiden tot een verschil van één of twee dagen in de viering van het Offerfeest tussen verschillende landen.
Wat herdenken moslims tijdens het Offerfeest?
Het Offerfeest is een belangrijk moment voor moslims om stil te staan bij de toewijding en gehoorzaamheid van de profeet Ibrahim aan Allah. Volgens de islamitische overlevering was Ibrahim bereid om zijn zoon Ismaïl te offeren op bevel van Allah. Toen hij op het punt stond dit te doen, greep Allah in en verving Ismaïl door een schaap.
Viering van het Offerfeest
Tijdens het Offerfeest zijn er verschillende rituelen en tradities die moslims wereldwijd volgen:
- Gebed: Het Eid-al-Adha-gebed is een belangrijk onderdeel van de viering. Moslims komen samen in moskeeën of op gebedsplaatsen om gezamenlijk het speciale Eid-gebed te verrichten.
- Offeren: Na het gebed is het gebruikelijk om een dier te offeren, meestal een schaap, geit, koe of kameel. Het offeren gebeurt op een specifieke manier die ‘halal’ wordt genoemd, wat betekent dat het volgens de islamitische voorschriften wordt uitgevoerd.
- Delen van vlees: Het vlees van het geofferde dier wordt verdeeld. Eén deel is voor het gezin, één deel is voor vrienden en buren en het laatste deel is voor de minder bedeelden. Op deze manier zorgt het Offerfeest ervoor dat iedereen, ongeacht hun financiële situatie, kan genieten van een feestmaaltijd.
- Familie en gemeenschap: Tijdens het Offerfeest spelen familie en vrienden een belangrijke rol. Vaak gaan moslims dan ook bij elkaar op visite of ontmoeten ze elkaar op deze dag in de moskee.
Manieren om elkaar een fijn Offerfeest te wensen
Tijdens het Offerfeest is het gebruikelijk om elkaar te begroeten en goede wensen uit te spreken. Dit kan op verschillende manieren:
- “Eid Mubarak” is een veelgebruikte groet die ‘gezegend feest’ betekent. Het wordt vaak uitgesproken na het Eid-gebed en tijdens bezoeken aan familie en vrienden.
- “Taqabbalallahu Minna Wa Minkum” is een andere groet die vaak wordt gebruikt. Het betekent ‘Moge Allah onze goede daden en die van jullie accepteren’. Deze groet benadrukt het belang van goede daden en de hoop dat Allah deze accepteert.
- In verschillende culturen en landen kunnen er ook specifieke groeten en wensen zijn die passen bij de lokale tradities. Het kan bijvoorbeeld zijn dat mensen elkaar ‘Selamat Hari Raya Haji’ wensen in Maleisië en Indonesië of ‘Eid Saeed’ in Arabische landen.
Het ritueel slachten
Het ritueel slachten, ook wel ‘dhabh’ of ‘halal slachten’ genoemd, is een belangrijk onderdeel van het Offerfeest. Het slachten van een dier tijdens Eid-al-Adha symboliseert de bereidheid van Ibrahim om zijn zoon te offeren, en het dier dat in zijn plaats werd geofferd. Het rituele slachten wordt uitgevoerd volgens specifieke islamitische voorschriften om ervoor te zorgen dat het dier op een respectvolle en zo min mogelijk pijnlijke manier wordt gedood.
De procedure voor het ritueel slachten omvat de volgende stappen:
- Voorbereiding: Voordat het slachten begint, moet de persoon die het dier slacht ervoor zorgen dat het dier kalm is en op een schone plek staat. Het dier moet naar de gebedsrichting (qibla) worden gekeerd.
- Gebed: De persoon die het dier slacht, spreekt een gebed uit voordat hij het dier doodt. Dit gebed wordt ‘Bismillah’ (in de naam van Allah) of ‘Bismillah Allahu Akbar’ (in de naam van Allah, de grootste) genoemd. Het uitspreken van het gebed is essentieel om het slachten halal te maken.
- Het slachten: Het slachten moet worden uitgevoerd met een scherp mes om ervoor te zorgen dat het dier zo min mogelijk lijdt. De halssnede moet snel en diep zijn, zodat de luchtpijp en de halsslagader worden doorgesneden. Hierdoor verliest het dier snel het bewustzijn en sterft het door het verlies van bloed.
- Ontbloeden: Na het doorsnijden van de bloedvaten, wordt het dier aan de poten opgehangen om het bloed uit het lichaam te laten stromen. Dit proces zorgt ervoor dat het vlees zo schoon mogelijk is voordat het wordt geconsumeerd.
Dieren die geofferd mogen worden
Tijdens het Offerfeest mogen verschillende dieren worden geofferd, waaronder schapen, geiten, koeien en kamelen. De dieren moeten gezond zijn en vrij zijn van zichtbare gebreken, zoals ziekten of verwondingen. Daarnaast moet het dier een bepaalde minimumleeftijd hebben bereikt om te mogen worden geofferd. Voor schapen is dit minimaal zes maanden, voor geiten één jaar, voor koeien twee jaar en voor kamelen vijf jaar.
Juiste uitspraak tijdens het slachten
Zoals eerder vermeld, is het uitspreken van het gebed tijdens het slachten van cruciaal belang om het slachten halal te maken. Het meest gebruikelijke gebed dat wordt uitgesproken, is ‘Bismillah’ of ‘Bismillah Allahu Akbar’. Dit gebed toont respect voor het dier en erkent dat het slachten gebeurt in de naam van Allah. Het uitspreken van het gebed dient te gebeuren voordat het mes daadwerkelijk wordt gebruikt om het dier te slachten.
Het ritueel slachten is een belangrijk aspect van het Offerfeest en dient te worden uitgevoerd met respect en zorg voor het dier. Door het volgen van de islamitische voorschriften en het uitspreken van het juiste gebed, zorgen moslims ervoor dat het slachten halal is en dat het vlees van het geofferde dier op een gepaste manier wordt geconsumeerd. Het delen van het vlees met familie, vrienden en mensen die het minder hebben is een belangrijk onderdeel van het Offerfeest.
Offerfeest zonder vlees
Vegetarische en veganistische opties
Hoewel het Offerfeest traditioneel geassocieerd wordt met het ritueel slachten en het consumeren van vlees, kiezen sommige moslims ervoor om het feest op een andere manier te vieren. Zo zijn er steeds meer vegetarische en veganistische opties. Zo kun je onder meer kiezen voor dadels, meloenen of vegetarische briwat.
Andere benamingen voor het Offerfeest
Het Offerfeest wordt wereldwijd door moslims gevierd en staat in verschillende talen en culturen bekend onder verschillende namen. Hieronder staat een lijst van enkele van deze benamingen:
- Arabisch: عيد الأضحى (Eid al-Adha) – Dit is de meest gebruikte benaming en betekent letterlijk ‘het feest van het offer’.
- Perzisch: عید قربان (Eid-e Qurban) – In Iran en andere Perzisch sprekende landen wordt het Offerfeest vaak Eid-e Qurban genoemd, wat ‘het feest van het offer’ betekent.
- Urdu: بقرعید (Bakra Eid) – In Pakistan en India, waar Urdu wordt gesproken, wordt het feest vaak Bakra Eid genoemd, wat ‘het feest van de geit’ betekent, aangezien geiten vaak worden geofferd tijdens deze viering.
- Turks: Kurban Bayramı – In Turkije en sommige andere Turkssprekende landen wordt het Offerfeest Kurban Bayramı genoemd, wat ‘het feest van het offer’ betekent.
- Indonesisch en Maleis: Hari Raya Haji of Idul Adha – In Indonesië, Maleisië en andere landen in Zuidoost-Azië wordt het feest vaak Hari Raya Haji of Idul Adha genoemd, wat ‘de grote dag van het offer’ betekent.
- Bengaals: কোরবানির ঈদ (Qurbani’r Eid) – In Bangladesh en de Bengaals sprekende regio’s van India wordt het feest Qurbani’r Eid genoemd, wat ‘het feest van het offer’ betekent.
- Somalisch: Ciid al-Adxa – In Somalië en andere Somalisch sprekende gebieden wordt het Offerfeest Ciid al-Adxa genoemd, wat een directe vertaling is van de Arabische naam Eid al-Adha.
Hoewel de benamingen variëren, wordt hetzelfde herdacht en zijn de tradities niet echt verschillend.
Typische activiteiten tijdens het Offerfeest
Gezins- en gemeenschapsactiviteiten
Tijdens het Offerfeest komen families en gemeenschappen samen om de bijzondere gelegenheid te vieren. Enkele typische activiteiten die plaatsvinden tijdens het Offerfeest zijn:
- Gebed: Moslims bezoeken de moskee om gezamenlijk een speciaal Eid-gebed (Salat al-Eid) uit te voeren, meestal in de ochtend.
- Familiebezoek: Families brengen tijd door met hun naasten, bezoeken elkaar en delen maaltijden.
- Nieuwe kleding en cadeaus: Veel mensen dragen nieuwe kleding tijdens het Offerfeest. Daarnaast worden kinderen op deze dag doorgaans verwend met cadeaus.
- Feestelijke maaltijden: Families bereiden uitgebreide feestelijke maaltijden met het vlees van het geofferde dier. Dit kan variëren afhankelijk van de lokale keuken en tradities, maar het delen van voedsel is een belangrijk onderdeel van het feest. Dit gebeurt met vrienden, familie, buren en minderbedeelden.
Veelgestelde vragen over het Offerfeest 2024
Eid al Adha, of het Offerfeest, is een belangrijke islamitische feestdag die de bereidheid van de profeet Ibrahim (Abraham) herdenkt om zijn zoon te offeren in gehoorzaamheid aan God. Uiteindelijk werd Ibrahims zoon gespaard en verving God het offer met een ram. Eid al Adha betekent letterlijk ‘het feest van het offer’.
Op Eid al Adha is het gebruikelijk om elkaar een fijn Offerfeest te wensen. In het Arabisch zeg je: “عيد مبارك” (Eid Mubarak), wat ‘gezegend feest’ betekent. Je kunt ook zeggen: “عيد سعيد” (Eid Sa’id), wat ‘gelukkig feest’ betekent.
Je kunt iemand feliciteren met het Offerfeest door hen een fijn Offerfeest te wensen met de woorden “Eid Mubarak” of “Eid Sa’id”. In sommige culturen wordt daarbij ook een knuffel of hand uitgedeeld.
Het Offerfeest wordt gevierd op de 10e dag van de islamitische maand Dhu al-Hijjah. Omdat de islamitische kalender een maankalender is, verschilt de exacte datum elk jaar volgens de westerse (Gregoriaanse) kalender. De datum wordt vastgesteld op basis van de waarneming van de nieuwe maan, wat kan leiden tot verschillende data in verschillende landen.
Tijdens het Offerfeest is het toegestaan om dieren zoals schapen, geiten, koeien en kamelen te offeren. Het dier moet gezond zijn en voldoen aan bepaalde leeftijdseisen.
Voordat je een schaap slacht tijdens het Offerfeest, moet je de naam van Allah uitspreken en zeggen: “بسم الله الله أكبر” (Bismillah, Allahu Akbar), wat betekent “In de naam van Allah, Allah is de grootste”.
Eid al Adha duurt vier dagen. Het begint op de 10e dag van de islamitische maand Dhu al-Hijjah en eindigt op de 13e dag.
